เลี้ยงหอยขมในบ่อซีเมนต์ เป็นอาชีพหลัก สร้างรายได้ดี พร้อมตอบคำถาม ทำไมหอยถึงตาย

การที่ พงษ์ศักดิ์ ตัดสินใจเลี้ยงหอยขมในวงบ่อซิเมนต์นั้น มาจากเหตุบังเอิญที่เขาไปปล่อยหอยขมในบ่อปลานิลที่เลี้ยงไว้ ไปงมมากะว่าจะนำมาทำเป็นอาหาร แต่เนื่องจากเวลาน้อย ไปปล่อยในวงบ่อซิเมนต์ข้างบ้าน พบว่าหอยที่ขังไว้ไม่ตาย แถมยังออกลูกอีกจำนวนมาก เลยทดเลี้ยงดู ปรากฏว่า เติบโตได้เร็ว จึงนำไปสู่การเลี้ยงหอยขมในวงบ่อซิเมนต์เป็นอาชีพหลัก

“เดิมที่ครอบครัวมีอาชีพทำนา ผมเห็นว่าไม่ไหว ราคาข้าวถูก เลยใช้พื้นที่ส่วนหนึ่งเลี้ยงปลานิล ขุดบ่อขนาด 10×20 เมตร ระหว่างนั้นก็ปล่อยหอยขทลงด้วย เมื่อ 2 ปีก่อนพอไปงมหอยเพื่อทำกับข้าว และขังไว้ในวงบ่อซีเมนต์ที่ใช้สำหรับพักปลานิล พบว่ามีหอยขมไม่ตาย แถมยังออกลูกจำนวนมาก ตรงนี้ผมคิดว่า น่าเลี้ยงหอบขมในวงบ่อซิเมนต์ จึงศึกรายละเอียดและตัดสินใจวงเลี้ยงบริเวณรอบบ้าน 12 วงบ่อ มาถึงวันนี้ ปรากฏว่าทุกเดือนผมมีรายได้จากการเลี้ยงในพื้นที่แคบตรงนี้ ในหนึ่งเดือนสามารถสร้างรายได้เป็นอีกอาชีพหนึ่งได้เลย

เขา บอกด้วยว่าการเลี้ยงหอยดูแลง่าย ทำให้เขามีเวลาไปประกอบอาชีพอื่นด้วย อย่างตอนนี้นอกจากเลี้ยงหอยแล้วผมยังเลี้ยงปลานิล และรับซื้อปลานิลไปขายที่ตลาดปลาบางเลน จ.นครปฐมด้วย เพราะหอบขมไม่ต้องเสียเวลาดูแลอะไรมาก

“หอยขมมีนิสัยชอบอยู่นิ่ง เอามาเลี้ยงในวงบ่อซิเมนต์มา 2 ปีพบว่า โอกาสรอดสูงกว่าบ่อดิน และโตเร็วกว่าในธรรมชาติด้วย เพียงแต่ให้อาหารพวกตะไคร่น้ำ ที่เกาะตามใบมะพร้าว ใบไม้หมัก และเสริมด้วยอาหารปลาดุกบดละเอียดผสมข้าวเหนียวทำให้หอยขมโตเร็ว ผมคำนวนดูจากขนาดและน้ำหนักจะโตกว่าในธรรมชาติถึง 1 เดือน” เขายืนยัน

จากความสำเร็จในการเลี้ยงหอยขมในวงบ่อซิเมนต์มา 2 ปีแล้ว ตอนนี้เขาเริ่มขยายเลี้ยงหอยขมทั้งในบ่อดินบ้าง กระนั้นขอแนะนำสำหรับผู้ที่เริ่มต้นหัดเลี้ยงควรเลี้ยงในวงบ่อซีเมนต์อย่างเดียว เพราะหอยขมจะอยู่นิ่งกว่าไม่เดินไปมา จึงโตเร็ว แม้บ่อดินความเป็นธรรมชาติมากกว่า แต่การจัดการยากกว่า

สำหรับวิธีการเลี้ยงหอยขมในวงบ่อซีเมนต์นั้นง่ายมาก

ให้เทปูนตรงก้นวงบ่อจนปิดสนิท ต่อท่อระบายน้ำไว้ด้านข้างเป็นลักษณะเกลียวหมุนมีฝาปิด ไว้ถ่ายน้ำ จากน้ำใส่ลงหั่นต้นกล้วยลงไปแช่ 1 สัปดาห์ ถือเป็นการหมักอาหาร และดูดซึ่มปูนออกจากน้ำ ไม่เช่นนั้นหอยขมจะตายได้ เมื่อผ่านไป 1 สัปดาห์ให้ใส่ดินเหนียวสูง 1 นิ้ว นำพืชน้ำมาใส่เช่นผักตบชวา หรือจอกแหน จึงปล่อยหอยขมลงบ่อได้ ในอัตรา ประมาณ 3-5 กิโลกรัม/วงบ่อซีเมนต์ ใส่น้ำลงไปให้ลึกราว 20-30 เซนติเมตร รอจนน้ำนิ่งแล้วจึงใส่น้ำลงไปอีกให้ได้น้ำสูง 50 เซนติเมตร วิธีการนี้จะช่วยให้น้ำไม่ขุ่นเพราะหอยขมต้องการน้ำสะอาด และน้ำนิ่งด้วย

โดยธรรมชาติหอยขมจะเกาะตามกิ่งไม้และกินตะไคร้น้ำตามกิ่งไม้ ใบไม้ แต่เลี้ยงในบ่อปูนซีเมนต์ไม่จำเป็นต้องใส่กิ่งไม้ เพราะผนังบ่อปูนจะสร้างตะไคร้น้ำให้หอยมาเกาะกิน อย่างของพงษ์ศักดิ์ เลี้ยงมา 12 บ่อ ใช้พื้นที่รวมเพียง 50 ตารางเมตรเท่านั้น

“ถ้าน้ำขุ่นหอยขมจะไม่ยอมกินอาหาร และหอยขมจะอยู่แค่ความสูงของน้ำออกมารับแสงและออกซิเจน พอเลี้ยงได้ 3 เดือน ให้แยกออกมาส่วนหนึ่งเพื่อขยายพันธุ์ส่วนบ่อเดิมก็เลี้ยงต่อไปอีก 2 เดือน จึงจับไปขายได้”

การเลี้ยงหอยขมในวงบ่อซิเมนต์ แนะนำ ควรทำให้น้ำสะอาดตลอดเวลา หากใช้น้ำประปาต้องพักให้คลอรีนก่อน และอย่าให้หอยขมโดนเกลือเป็นอันขาด เพราะอาจทำให้หอยตายได้ ทางที่ดีควรปล่อยปลาหางนกยูงลงไปในบ่อหอยขมด้วยเพื่อช่วยกินลูกน้ำที่จะมารบกวนหอยขมอาจทำให้เป็นโรคได้ หากบ่อที่เลี้ยงปลาหางนกยุงด้วยจะเปลี่ยนน้ำทุก 1 เดือน/ครั้ง

เมื่อถ่ายน้ำออกหมดให้ค่อยๆ ใส่น้ำลงไปใหม่เหมือนการใส่ในครั้งแรก ส่วนดินใช้ดินเดิม หลังจากเปลี่ยนน้ำจนน้ำสะอาดแล้วให้ใส่ปลาหางนกยุงไว้จะเปลี่ยนสัปดาห์ละครั้ง เพื่อป้องกันยุงลงไปไข่

ผมสังเกตุดูการเลี้ยงหอมขมในวงบ่อซีเมนต์ โอกาสเป็นโรคน้อยกว่าบ่อดิน เนื่องจากเปลี่ยนน้ำได้ง่ายกว่า แต่ต้องสังเกตุ อาการของหอยขมด้วย หากเป็นโรคที่เกิดจากน้ำเสีย จะไม่ค่อยเดิน ไม่กินอาหาร ที่มักจะนอนหงายเปิดฝาหน้าและตายในที่สุด ฉะนั้นต้องสังเกตุด้วย

การเลี้ยงหอยขมในวงบ่อซืเมนต์ นับเป็นอาชีพที่น่าสนใจ เพราะใช้พื้นที่น้อย แต่รายได้ดี สนใจสอบถามพงษ์ศักดิ์ โทร.09-9438-3907